42 Patronen voor een ‘glokale’ strategie Er wordt weer gespeculeerd over herstel van de economie. Dat brengt nieuw elan en nieuwe energie in het bedrijfsleven. Hoe fragiel herstel en hoe relatief statistieken echter kunnen zijn, blijkt wel als je inzoomt op bepaalde patronen die zijn verweven in diezelfde herstellende economie. Europa leunt voor haar gasvoorziening zwaar op Rusland en de dwars door Oekraïne aangelegde gasleidingen. Nederland beschikt weliswaar over een eigen gasreserve, maar de winning ervan is inmiddels een beladen nationaal debat geworden en de prijs van aardgas is sowieso afhankelijk van de internationale markt. De Nederlandse glastuinbouw is weliswaar bezig om steeds minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen, maar blijft vooralsnog een grootverbruiker van aardgas. Economisch herstel blijft hierdoor erg afhankelijk van de stabiliteit en instandhouding van deze onderliggende patronen. En misschien zijn die patronen juist wel aan vervanging of in ieder geval herijking toe. Nieuwe duurzame patronen Want denken we niet teveel in herstel, terwijl we eigenlijk gewoon een transitie moeten doormaken naar een nieuwe economie met nieuwe duurzame patronen? De sierteeltsector in Nederland is aan een opmars richting het oosten bezig. Voorbij Moskou blijken namelijk ook nog heel veel mensen te wonen die snijbloemen en potplanten van Nederlandse bodem weten te waarderen en vooralsnog kunnen de kosten van transport worden gedekt door de prijs die men bereid is te betalen. Zowel ten aanzien van de productiekosten (energie) als de afzet van sierteeltproducten groeit dus de invloed uit het verdere oosten. Met die kennis moet een ondernemer iets doen bij het maken van strategische afwegingen. Vooral waardering voor Nederlandse producten in het buitenland Waarom waardeert men overigens toch vooral in het buitenland de producten van onze landbouw- en visserijsector? We produceerden in 2013 847 miljoen kg tomaten in Nederland en zijn daarmee in verhouding tot het productieareaal de onbetwiste kampioen. Bij eenzelfde tomatenconsumptie als in Spanje zouden we echter nog tekort komen voor onze binnenlandse behoefte. Maar feit is dat wij per jaar nog niet aan een consumptie van 5 kg tomaten per hoofd van de bevolking komen; ongekend weinig. Dezelfde discrepantie bestaat er tussen de Nederlandse visserij en visconsumptie. Nederlandse topproducten als kabeljauw, tong en mosselen worden voor een groot deel verkocht in landen met een culinaire traditie. Zoals Frankrijk (dat tegelijk ook onze duurzame pulsvisserij op een kinderachtige wijze probeert te blokkeren in Brussel) en de Zuid-Europese landen, waar men uiteindelijk toch minder te besteden zou moeten hebben voor deze relatief dure vissoorten. Lokaal draagvlak onmisbaar De ‘eigen’ waardering voor deze producten is onder de maat en daar moeten ondernemers, overheid en consumenten samen wat aan doen. Uiteraard is het speelveld voor Nederlandse ondernemers internationaler geworden en is afzet in het buitenland noodzakelijk voor het voortbestaan van de agrarische sector. Maar lokaal draagvlak, enthousiasme en ambassadeurschap zijn hierbij wel onmisbare elementen. Het is als het ‘met dank aan’ en het ‘mede mogelijk gemaakt door’ van een schrijver aan zijn directe omgeving in de eerste bladzijde van zijn bestseller: er is behoefte aan lokale support voor internationale ambities. Glokale strategieën hebben de toekomst. Frank Hollaar Flynth tuinbouwspecialist Visie
Flynth
To see the actual publication please follow the link above